Erkeksi görünümlü olmadığı Dionysos tapımının kutsal kitabı olarak görülen Bakkahalarda da yer alır.

 

Euripides, Bakkhalar 220

Yabancı bir sihirbazdan da bahsediyorlar; Lidya’dan gelmiş;

kokulu saçlar, sarı perçemler, mor yanaklar varmış;

siyah gözlerinde Aphrodith’in sihri parlıyormuş.

 

Dionysos tapımını yasaklamak isteyen, kadınların evde oturup nakış işlemesinin gerektiğini savunan bağnaz kral Pentheus konuşuyor:

 

Euripides, Bakkhalar 455

Afili biçimde alnına düşen perçemlerin

senin bir güreşçi olmadığını gösteriyor.

 

Mitlerinde yakışıklılığı vurgulanır. Kadınlar üzerinde büyük bir etkisi vardır.

 

Euripides, Bakkhalar 453

(Pentheus konuşuyor)

Bayağı yakışıklıymışsın. Görünüşün kadınları ayartmaya yeter yani.

 

Euripides, Bakkhalar 34

Dionysos cezbesine kapılıp

İğlerini, mekiklerini ellerinden atan

O kadınlar güruhu.

 

Bakkhahalar dışında kalan eski metinler ise özetle Dionysos’u şöyle tanımlar: “Hassas görünümlü; uzun saçları asma dalları ve üzüm yapraklarıyla süslü; ya leopar postu veya uzun, egzotik bir kılık içinde; elinde penis sembolü olarak ucuna kozalak geçirilmiş, üzerine asma dalları sarılmış rezene veya köknar sapı taşıyarak dolaşan bir genç. Elinde “kantharos” (ya da şarap kadehi) ile dans eder; çevresindeki leoparlar ve panterlerle oynayıp sıçrayarak ilerler, kimi zaman onların sırtına biner; kimi zamansa arabasına koşardı.”

 

Büyük aşkı Ariadne olsa da farklı sevgililer de edinmiş; özellikle "zor kadınlar"a bile sahip olabilmiştir. Örneğin erkek ve aşk tanımaz avcı Aura'yı uyurken baştan çıkarıp sevişmiş; kendisine ilan-ı aşk eden her erkeği öldüren, ama bir sarhoşluk anında kendini Dionysos'a teslim eden ve İznik’e (antik dünyanın Nicea’sı) adını veren Astacia’lı su perisi Nicaea bile ondan uzak duramamıştır.

 

Ayrıca o diğer Yunan tanrılar gibi kadınları asla kaçırmaz, iğfal etmez, zorla evlenmez… kadınların özgür olmasından yanadır.

 

Euripides, Bakkhahalar 487-488

Pentheus  

Kadınlar için gece tuzaklarla doludur, saf değildir.

Dionysos:

Kötülük gün ışığında da işlenebilir.

 

Dionysos, Roberto C. Ferrari tarafından 2002 tarihli Gay, Lesbian, Bisexual, Transgender, and Queer Culture Ansiklopedisi’nde efemine olarak yorumlanmış “Hermafroditlerin ve transvestitlerin koruyucu tanrısı” olarak anılmıştır.

(Ayrıca bkz. Ferrari, Roberto C. "Subjects in the Visual Arts: Dionysus".)

 

Dionysos'un efemine erkek olmaktan başka bir kadın yönü de vardır. Kimi metinlerde “erkek ve kadın” (ἄρσενα καὶ θῆλυν) olarak tasvir edilir.

 

Yunan mitolojisinde Mise adlı -pek tanınmayan, bilinmeyen, Anadolu kökenli tanrıça vardır. Mise, özellikle Anadolu'da tapınılan bir figürdür. Pergamon’da bulunan yazıtlarda adına rastlanmıştır. 5. yüzyıl dilbilgini Hesychius, Mise’nin Ana Tanrıça ile bağlantılı olduğunu ve adının yeminlerde kullanıldığını aktarmıştır.

 

Mise ise Dionysos'un kadın yönü olarak anılmıştır. (Orfik İlahi 41.)

 

Bütün bu bilgiler (hatta rahip olmak için kadın kıyafetleri ile yaşamanın şart olduğu Anadolu Kibele tapımı) Grekler Anadolu'yu işgal etmeden önce, büyük olasılıkla Lidyalıların ataları olan Maionlar zamanının cinsel özgürlük sürecinin kalıntılarıdır. Cinsler arası ataerkil sınırların çizilerek insanların sadece iki kimliğe sokulmadığı zamanların…